Khi vitamin và thực phẩm chức năng là… chất độc

Trong tiết trời giao mùa này, nhiều người đã mua các loại vitamin bổ sung dinh dưỡng nhằm tự bảo vệ chống lại các bệnh theo mùa.

Vitamin C có sẵn ở dạng viên nén hoặc hòa tan

Các loại thực phẩm chức năng hoặc thuốc bổ được quảng cáo là bổ sung dinh dưỡng và vitamin lại có thể gây hại cho sức khỏe của bạn. Làm thế nào để phát hiện kịp thời các triệu chứng đầu tiên của việc dùng quá liều các loại thuốc này?

Uống 1g vitamin C/ngày là phá hỏng dạ dày, men tăng, suy thận

Vitamin C có sẵn ở dạng viên nén hoặc hòa tan. Nó được khuyến cáo là cần cho người hút thuốc lá, người làm việc trí não, người có hệ miễn dịch yếu, phụ nữ mang thai, trẻ em (để ngăn ngừa cảm lạnh, vv.), cũng như những người đang trải qua những căng thẳng kéo dài.

Các bác sĩ thường thích kê loại đơn thuốc bổ này cho mọi người, ngay cả các bậc cha mẹ lo lắng cho con cũng thường nhồi nhét cho trẻ vitamin này vì lo ngại “đứa trẻ bị bệnh”. Phần nào thì mọi người tin rằng, Vitamin C thực sự giúp chống nhiễm khuẩn và những người hút thuốc, những người hoạt động trí não hay đơn giản là những người thường xuyên mệt mỏi dùng nó với liều cao là cần thiết.

Nhưng trong các bữa ăn bình thường hàng ngày, một người hiện nay vẫn tiếp nhận vitamin C từ thực phẩm. Nó có khối lượng lớn trong nhiều loại trái cây và rau quả, và thậm chí cả phần bình thường của khoai tây sẽ cung cấp cho bạn khoảng 100 mg hàng ngày. Nếu bạn đang tích cực dùng bổ sung loại thuốc này bạn có thể dễ dàng bị quá liều với các triệu chứng buồn nôn, tiêu chảy, nhức đầu, mất ngủ và khó chịu. Đôi khi là cả rối loạn chức năng thận và tuyến tụy.

Các nguy cơ kể trên đe dọa cho những người uống khoảng 1g vitamin C một ngày trong thời gian dài. Nhưng ngay cả với những người dùng ít hơn cũng có thể có những hậu quả không tốt. Trường hợp thường thấy là loại thuốc này phá hủy men răng và gây kích ứng dạ dày, và do vậy nên tiếp nhận loại thuốc này dưới dạng đồ uống qua một ống hút và sau bữa ăn là tốt nhất.

Glucosamine – không dùng với người tiểu đường

Đây là loại chất bổ được chiết xuất từ vỏ cua và tôm hùm, sử dụng để ngăn ngừa và giảm triệu chứng của bệnh viêm xương khớp và điều trị các bệnh về xương.

Thứ nhất, thuốc này không nên dùng nếu bạn bị dị ứng với cá và hải sản, đây là điều mà nhiều người không hề biết. Thứ hai, theo thông tin từ Hiệp hội quốc tế về nghiên cứu bệnh viêm khớp, glucosamine có các tác dụng phụ như gây rối loạn tiêu hóa, tiêu chảy, táo bón, đau đầu, phát ban da và ngứa. Ngoài ra, bổ sung chất này làm tăng lượng đường trong máu, tức là thuốc này phải chống chỉ định đối với bệnh nhân tiểu đường.

Một tổ chức khác là Hội đồng Y khoa Anh mới đây đã đưa ra một cảnh báo rằng, glucosamine không phù hợp khi dùng cùng với thuốc warfarin (các nhà sản xuất không hề công bố điều này). Thêm nữa, nó cũng góp phần giữ nước trong các mô, gây ra phù nề và có khả năng gây hại cho thận và tim.

Kali- chống chỉ định với huyết áp cao, tim mạch

Khoáng chất này có liên quan đến việc cân bằng lượng nước trong cơ thể. Thiếu hụt nó có thể gây hại cho hoạt động của trái tim, thần kinh và cơ bắp. Ngoài ra, Kali cũng quan trọng để duy trì các khớp và xương khỏe mạnh, và bổ sung kali thường được sử dụng cho người bị viêm khớp và phụ nữ bị các triệu chứng mãn kinh nặng.

Vây Kali gây tác hại khi nào? Như mọi khi, vấn đề là ở liều lượng. Nồng độ kali trong máu cao hay thiếu hụt kali đều gây loạn nhịp thậm chí suy tim. Hơn nữa, trong cơ thể càng ít nước, thì lượng nhỏ kali cũng trở thành quá liều. Bổ sung khoáng chất này chống chỉ định cho những người bị huyết áp cao, người có vấn đề về tim mạch, thận cũng như người già, bởi vì cơ thể của họ không thể bài tiết kali. Vấn đề ở đây có hai mặt, thứ nhất, cần tăng cường kali trong thời kỳ mãn kinh và viêm khớp, nhưng mặt khác những triệu chứng xấu nói trên lại thường xảy ra ở những người trên 55 trở lên.

Melatonin gây tăng huyết áp, đau đầu

Các loại thực phẩm chức năng hoặc thuốc bổ được quảng cáo là bổ sung dinh dưỡng và vitamin lại có thể gây hại cho sức khỏe của bạn

Melatonin tự nhiên là một nội tiết tố tạo ra trong não con người, có trách nhiệm điều hòa giấc ngủ. Thuốc Melatonin thường ở dạng viên nén dùng để điều trị các bệnh liên quan đến rối loạn giấc ngủ, mất ngủ cũng như phòng chống stress, bệnh truyền nhiễm và cả ung thư.

Về lý thuyết, chứng mất ngủ có nguyên nhân chính do thâm hụt melatonin bởi vì có đến 70% sản lượng chất này được sản sinh trong giấc ngủ. Tuy nhiên, thuốc melatonin được bào chế với liều lượng không hợp lý. Một, hai viên thuốc (đây là tỷ lệ được đề nghị bình thường theo hướng dẫn) có thể tăng liều lượng hoóc môn này trong máu của lên 20 lần điều này có thể gây nên tăng huyết áp, đau nửa đầu, hạ nhiệt độ, suy nhược, trầm cảm, các vấn đề về sinh lý như bất lực và thậm chí vô sinh.

Nhìn chung, thuốc chưa chắc đã là tốt hơn việc bạn uống trà hoa cúc hay đơn giản là ngâm mình thư giãn trong một bồn nước ấm. Hiệp hội Dược sĩ Anh cũng khuyến cáo rằng, hiệu quả trong điều trị chứng mất ngủ của thuốc melatonin còn cần phải xem xét lại.

Canxi – tăng nguy cơ đột quỵ ở phụ nữ

Canxi có vai trò vô cùng quan trọng cho sự hình thành các chất khoáng của xương. Nó cần thiết cho sức khỏe của xương, tóc, răng và móng tay. Khi không có canxi các cơ bắp và dây thần kinh không có thể hoạt động, máu không đông, và không sản xuất đủ số lượng các hoóc môn khác. Hầu hết các bác sỹ thường chỉ định canxi cho phụ nữ đặc biệt trong thời kỳ mãn kinh, mang thai và trẻ em.

Gần đây, nghiên cứu chung của các nhà khoa học thuộc trường Đại học Auckland và Aberdeen (New Zealand) cho thấy, canxi làm tăng nguy cơ bệnh tim mạch và đột quỵ ở phụ nữ. Trước đó một nghiên cứu khác do các chuyên gia của Đại học Wake Forest thực hiện cũng đã chỉ ra rằng canxi có chứa trong các loại thực phẩm có liên quan đến sự gia tăng tỷ lệ mắc ung thư tuyến tiền liệt. Hơn nữa, các nhà khoa học cũng cảnh báo, nồng độ canxi trong máu nam giới càng cao, càng có nhiều nguy cơ mắc các bệnh ung .

Các nhà sản xuất dược phẩm đang tích cực thúc đẩy việc bổ sung chế độ ăn uống với khoáng chất này, quảng bá nó như là một thuốc chữa bách bệnh: tốt cho sức khỏe của phụ nữ, tốt cho sắc đẹp, da, răng, móng tay và nhiều lợi ích khác.

Các tác dụng này đúng là có thật nhưng nhiều người quá tin vào điều diệu kỳ mà các loại thuốc bổ mang lại đã vô tình uống quá liều mà không biết. Các triệu chứng quá liều nhẹ như là yếu cơ, chuột rút, táo bón, tiêu chảy, khát nước, còn trong trường hợp nặng có thể bị ngất, chóng mặt, chán ăn.

Điều đáng nói hơn nữa là những biểu hiện này thường là của những người thiếu chất chứ không phải là thừa chất cho nên các “bệnh nhân” không hề nghi ngờ mà cứ tiếp tục bổ sung chế độ ăn uống với khoáng chất này.

Rong biển – gây rụng tóc, đau đầu

Rong biển là loại thực phẩm giàu khoáng chất đặc biệt là iốt. Thức ăn bổ sung từ rong biển thường được khuyên dùng cho những người bị suy giảm chức năng tuyến giáp.

Không ai có thể bác bỏ tầm quan trọng của i-ốt với cơ thể con người. Trẻ em và thanh thiếu niên đặc biệt cần loại khoáng chất này bởi thiếu i-ốt có thể gây chậm phát triển trí não, gây trở ngại cho việc học tập và các vấn đề khác.

Tuy nhiên, người lớn có sức khỏe tương đối tốt và không có bất kỳ vấn đề rõ ràng nào với tuyến giáp tốt nhất là không nên tiếp nhận quá nhiều các loại thuốc từ rong biển. Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng các loại thuốc này không những không thể ngăn chặn mà trái lại, làm tăng nguy cơ mất cân bằng hoóc môn sản xuất bởi tuyến giáp. Ngoài ra, các thành phần của tảo biển còn làm đông máu và do đó nó dùng ở những người bị huyết áp cao và bệnh tim.

Một nghiên cứu của Đại học California thực hiện trong năm 2007 cho thấy có 8 trong số 9 loại thuốc phổ biến từ tảo biển có sự hiện diện của thạch tín và các chất độc hại khác. Thạch tín ít nhất là gây rụng tóc, đau đầu, mất khả năng điều khiển và ở liều lượng cao có thể dẫn đến tử vong.

(Theo Bee)