Lớn tuổi, cẩn thận với ung thư đại trực tràng

Ung thư đại trực tràng là một bệnh thường gặp. Tại Sài Gòn, căn bệnh này là nguyên nhân gây tử vong đứng hàng thứ tư ở nam và hàng thứ ba ở nữ.

Đối tượng nào dễ có nguy cơ mắc bệnh?

90% ung thư đại tràng xảy ra ở những người sau 50 tuổi, rất hiếm trường hợp được chẩn đoán trước tuổi 40.

Những người có chế độ ăn nhiều mỡ động vật, thịt đỏ, ít chất xơ, thường xuyên hút thuốc lá, uống rượu, lối sống ít vận động… hoặc người bị tiểu đường, đã cắt túi mật, béo phì, nhiễm HIV cũng có nguy cơ cao mắc ung thư đại trực tràng.

Cũng có trường hợp do yếu tố di truyền như tiền sử gia đình có người mắc bệnh hoặc bản thân một người đã từng bị ung thư đại trực tràng hay polyp trước đây sẽ có nguy cơ mắc lại.

Yếu tố nguy cơ cao gồm có bệnh đa polyp tuyến gia đình, ung thư đại tràng di truyền (đây là hai bệnh di truyền trên nhiễm sắc thể thường), bệnh Crohn, viêm loét đại tràng mạn tính…

Triệu chứng

Người mắc bệnh thường có triệu trứng đi tiêu ra máu (màu đỏ tươi hoặc chỉ là máu ẩn trong phân), biến đổi thói quen đi tiêu (ngày thì táo bón, ngày lại bị tiêu lỏng nhiều lần).

Bệnh nhân cảm thấy đau bụng nhẹ, mơ hồ, nhưng có khi đau rất nhiều tùy giai đoạn của bệnh. Nếu chẩn đoán muộn, bệnh nhân thường có triệu chứng thiếu máu, sụt cân hay suy nhược cơ thể.

Biến chứng của ung thư trực tràng rất nguy hiểm, có thể làm tắc ruột, thủng ruột gây viêm phúc mạc… lúc này bệnh nhân sẽ đau bụng rất nhiều và phải được phẫu thuật cấp cứu.

Tầm soát ung thư đại trực tràng

Hầu hết ung thư đại trực tràng phát triển từ polyp tuyến tiền ung thư, quá trình này thường tối thiểu là 10 năm. Các phương pháp tầm soát nhằm phát hiện polyp và ung thư ở giai đoạn sớm như: nội soi đại tràng, chụp cắt lớp, soi đại tràng sigma, chụp đại tràng đối quan kép, xét nghiệm tìm máu trong phân và những bất thường về DNA.

Nội soi đại tràng giúp nhìn toàn bộ đại trực tràng, polyp và một vài loại ung thư có thể được cắt bỏ trong quá trình đó.

Chụp cắt lớp đại tràng để phát hiện polyp hoặc khối u nếu có, toàn bộ đại tràng sẽ được kiểm tra, vùng nào nghi ngờ sẽ kiểm tra lại bằng nội soi đại tràng.

Ung thư đại tràng sigma chiếm một nửa ung thư đại trực tràng nên nội soi đại tràng sigma sẽ giúp phát hiện polyp, ung thư đại tràng xuống và trực tràng.

Ung thư đại trực tràng thường hay chảy máu, bác sĩ có thể tìm máu trong phân hoặc tìm những DNA bất thường qua phân. Khi xét nghiệm phân dương tính, toàn bộ đại tràng nên được nội soi.

Điều trị và phòng ngừa

Hiện nay, có ba phương pháp được áp dụng trong điều trị ung thư đại trực tràng là phẫu thuật, hóa trị và xạ trị. Tùy theo giai đoạn ung thư, bệnh nhân sẽ được áp dụng các phác đồ điều trị thích hợp. Nếu được phát hiện ở giai đoạn sớm, bệnh nhân có cơ hội điều trị thành công và giảm khả năng tử vong.

Cắt bỏ những polyp được phát hiện có thể làm giảm nguy cơ ung thư đại trực tràng ở những bệnh nhân này đến 90%.

Tiên lượng của bệnh nhân tùy thuộc vào giai đoạn bệnh, kiến thức và kinh nghiệm của nhóm điều trị.

Để phòng ngừa bệnh, chúng ta nên:

• Có chế độ ăn nhiều chất xơ (như trái cây, rau), nhiều acid folic, vitamin B6, canxi (khoảng 1.000 mg mỗi ngày), giảm thịt đỏ, giảm mỡ động vật.

• Năng hoạt động cơ thể, thường xuyên dùng aspirin, liệu pháp hormone thay thế ở phụ nữ mãn kinh, statin, chất chống oxy hóa, omega 3 sẽ giúp giảm nguy cơ bị ung thư đại trực tràng.

• Ngoài ra nên áp dụng một chiến lược tầm soát ung thư đại trực tràng dưới sự tư vấn của bác sĩ và tùy thuộc vào nguy cơ của bạn.

(Theo Tretoday)