Ngành công nghiệp có khả năng hút dự án tỷ đô?

Thực trạng này làm nhiều người đặt câu hỏi, liệu có phải ngành công nghiệp Việt Nam không hấp dẫn được những dự án lớn?. Ông Phan Hữu Thắng - Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Đầu tư nước ngoài khẳng định, ngành công nghiệp của Việt Nam vẫn hấp dẫn và tương lai sẽ có những dự án tỷ đô đầu tư vào ngành.

Mấy năm gần đây, vốn FDI đăng ký vào Việt Nam liên tục sụt giảm, năm sau thấp hơn năm trước. Vậy điều gì ảnh hưởng đến sức hấp dẫn của môi trường đầu tư tại Việt Nam, thưa ông?.

Tình hình thu hút FDI vào Việt Nam những năm qua cho thấy, dòng vốn FDI vào Việt Nam nhìn chung đang giảm sút.

Vốn thực hiện mặc dù vẫn ổn định ở mức trung bình là khoảng 11 tỷ USD/ năm, nhưng cũng cho thấy không còn giữ được mức tăng trưởng năm sau cao hơn năm trước như giai đoạn trước đó. (biểu đồ)

Biểu đồ thu hút và giải ngân nguồn vốn FDI giai đoạn

Nguyên nhân thì có rất nhiều, đó là do ảnh hưởng của môi trường kinh doanh, cơ sở hạ tầng yếu kém, thiếu nguồn nhân lực có tay nghề cao, thủ tục hành chính nói chung và đối với giải phóng mặt bằng cho dự án FDI còn hạn chế, việc quản lý các dự án FDI đã được cấp phép vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu đầu tư,… dẫn đến hạn chế trong thu hút và giải ngân nguồn vốn FDI thời gian qua.

Ngoài ra, những bất ổn chung vừa qua của nền kinh tế như tỷ lệ lạm phát cao, lãi suất cao, …một số các doanh nghiệp trong nước gặp khó khăn cũng có ảnh hưởng đến sức hấp dẫn của môi trường đầu tư Việt Nam. Bên cạnh đó, tình hình bất ổn của kinh tế thế giới, khó khăn của một số đối tác lớn trong thu hút FDI của Việt Nam như Nhật Bản cũng đã ảnh hưởng trực tiếp đến tình hình thu hút FDI vào Việt Nam.

Ông đánh giá như thế nào về thu hút FDI vào Việt Nam trong 7 tháng đầu năm 2012?. Theo ông, mục tiêu của Cục Đầu tư nước ngoài là năm 2012 sẽ thu hút khoảng 15-17 tỷ USD liệu có trở thành hiện thực không?

7 tháng đầu năm, vốn FDI thực hiện đạt khoảng 6,35 tỷ USD, bằng 99,2% so với cùng kỳ. Vốn đăng ký cấp mới và tăng thêm 8,03 tỷ USD, bằng 66,9% so với cùng kỳ.

Điều đó cho thấy, mục tiêu thu hút 15-17 tỷ USD vốn FDI trong năm 2012 khó trở thành hiện thực. Vì chỉ còn 5 tháng nữa là hết năm 2012, trong khi đó lại chưa thấy có thông tin về các dự án có quy mô lớn nào đang trong quá trình thẩm tra hoặc đàm phán.

Theo như báo cáo của Cục Đầu tư nước ngoài, 7 tháng đầu năm 2012 chỉ có 1 dự án FDI đầu tư vào Việt Nam có vốn lên trên 1 tỷ USD, nhưng lại đầu tư vào lĩnh vực bất động sản, còn các dự án đầu tư vào lĩnh vực công nghiệp thường có vốn đầu tư rất thấp. Vậy có phải ngành công nghiệp của Việt Nam không có khả năng thu hút được những dự án FDI lớn không, thưa ông?.

7 tháng đầu năm 2012 tổng vốn FDI đăng ký đầu tư vào lĩnh vực công nghiệp chế biến, chế tạo vẫn chiếm tới gần 70% tổng vốn đăng ký. Tuy nhiên, các dự án này có quy mô rất nhỏ. Nhưng điều đó không có nghĩa là ngành công nghiệp của Việt Nam không có khả năng thu hút được những dự án FDI có quy mô lớn.

Vì thực tế trong các năm trước, chúng ta đã cấp phép cho nhiều dự án có quy mô lớn trong các ngành thép, lọc hóa dầu, viễn thông, điện tử, cơ khí … và trong tương lai, với định hướng xúc tiến đầu tư mới theo mục tiêu công nghiệp hóa đất nước chắc chắn sẽ có các dự án công nghiệp có quy mô lớn, hàm lượng công nghiệp cao vào Việt Nam.

Theo ông để thu hút được những dự án FDI lớn vào lĩnh vực công nghiệp thì chúng ta cần phải làm gì?

Để thu hút được những dự án FDI có quy mô lớn trong lĩnh vực công nghiệp, trước hết chúng ta cần phải có các dự án công nghiệp quy mô lớn gọi vốn đầu tư nước ngoài. Các dự án này trước hết phải nằm trong quy hoạch phát triển các ngành công nghiệp của Việt Nam đến năm 2020, được thống nhất cao trong quan điểm mời gọi nguồn vốn FDI từ bên ngoài.

Đồng thời hồ sơ xúc tiến đầu tư các dự án này cần được chuẩn bị kỹ theo đúng thông lệ quốc tế, trong đó đã được xác định rõ hình thức đầu tư, địa điểm, đất đai, các điều kiện cơ sở hạ tầng liên quan, ưu đãi đầu tư, … Sau đó là phương án xúc tiến đầu tư cụ thể, cách tiếp cận, mời gọi các nhà đầu tư tiềm năng.

Và một điều quan trọng nữa là sự trợ giúp và chăm sóc các doanh nghiệp FDI lớn hiện có tại Việt Nam cũng sẽ tác động đến việc thu hút các dự án có quy mô công nghiệp lớn vào Việt Nam trong thời gian tới.

Xin cảm ơn ông!